Boeken
Poëzie en proza
POEZIE
- 1988: Het Engram, over de sporen van een liefde in het geheugen, zoals ze blijven en weer gewist worden.
- 1992: Elegie van de Transkaroo, geschreven tijdens een reis dwars door Zuid-Afrika, na een ontmoeting met enkele van de laatste San.
- 2002: Sapporo blues - kimi ga hoshii (ill. Rainier Boidin). Een poëtische zandloper. Zand van woorden stroomt van verleden naar heden in een zoektocht naar volmaakte liefde.
- 2004: De wijsheid van de wind, een spirituele terugblik op de vroege dood van Stoutens vader.
- 2006: Happy Christmas, Happy New York, een poëtisch dagboek met kleine valstrikjes.
- 2009: Een Boek van Tijd, waarin Stouten afscheid neemt van de halve eeuw die achter hem ligt.
- 2011: Tussen dood en herleven, poëzie in de stijl van een filmscenario, met veel dood verborgen in het leven.
- 2012: Offenes Herz. World Internet Books. Leben. Die Schichten einer Zwiebel pellen. Saure Tränen heulen und den Täter suchen.
- 2013: Ongehoorde Vragen, vol bang makende, intimiderende, destabiliserende vragen waarop een taboe rust.
- 2013: Liefdespijn van Starbucks tot rotswoestijn- Uitgeverij De Contrabas. De onherbergzaamheid van de Namib-woestijn uitgespeeld tegen het spiritueel vacuüm in het (ooit rijke, maar nu verarmde) Avondland.
- 2015: Van fooi tot bankgeheim, rond de vraag: hoe ziet je innerlijke wereld eruit als er in termen van winst en verlies wordt gedacht?
- 2016: Middelheim live, bundel over de complexe relatie tussen beelden en verzen.
- 2018: Onder de avondklok van de liefde, een handgeplukte selectie van meer dan vijftien jaar dichterschap, met een afdeling nieuwe gedichten: Mobieltje met kapitein Haddock
- 2020: Redding nabij, een bundel met muziekgedichten.
- 2021: Bunkers, een prozagedicht waarin verleden, heden, droom en werkelijkheid elkaar ontmoeten rond een lockdown en heelkundige ingreep.
- 2023: Autocue voor lockdown, een prozagedicht waarin het bewustzijn zichzelf en het geweten begluurt.
PROZA - 1980: Eenvoud en essentie. Over de magie van een akkoord, de teloorgang van geluk, de onvermoede kracht van kunst.
- 1990: Nachtboek. Dagboek van een jonge academicus, waarin deze terugblikt op zijn problematische jeugd
- 2009: Het ware Eden - Uitgeverij Averbode. Een spiritueel dagboek.
- 2010: Beminde Eilanden - Uitgeverij Averbode. Hierin verkent Stouten met literaire teksten door hem geliefde verre eilanden.
- 2013: Kersen eten om middernacht - Uitgeverij De Bezige Bij. Het boek bevat Stoutens muzikale herinneringen en werd in Nederland bekroond met de Grote Inktslaaf Literatuurprijs 2013
- 2015: Bidden om verboden vruchten - Uitgeverij Vrijdag. Stoutens eerste roman over zijn jeugdjaren in Borgloon en Oostende.
- 2017: Het huilt voor jou - Uitgeverij Vrijdag. Stoutens Syriëroman.
- 2017: Over Bach - Uitgeverij Vrijdag. Literair essay. Waarin we Bach leren kennen zoals Stouten hem kent en bemint.
- 2019: Liefde en andere overvloed - Uitgeverij Vrijdag. Roman over een stalking en het lot van een Oegandese vluchteling.
- 2021: Over Proust en Beckett - Uitgeverij Vrijdag. Literair essay. Met elementen uit Stoutens jarenlange correspondentie met Becketts maîtresse Barbara Bray.
- 2022: Lissabon, een droomwandeling - Uitgeverij Vrijdag. Slotdeel van de essay-trilogie. Een apologie van de poëzie in een droomtekst vol verbeelding, die ook een 'droomwandeling' door Lissabon is.
- 2023: De stem van Adriaen - Uitgeverij Roer. Polyfonist Adriaen Willaert blikt vooruit naar zijn reputatie en toekomst. (Project in samenwerking met het Klein Seminarie, Roeselare).
- 2024: Haydn, het Al en ik - Uitgeverij Stockmans. Stoutens libretto bij de 'Zeven laatste woorden' van Joseph Haydn, met een uitgebreide inleiding over religie en spiritualiteit in zijn leven. (Project in samenwerking met l'Heure de Musique').
- 2024: Zonde van de hemel - Uitgeverij Pelckmans. Brief aan een jonggestorven dakloze in Tokio, die Stouten terugvoert naar de roots van zijn fascinatie voor Japan.
geluksmomenten
COMMENTAREN
'De manier waarop Bart Stouten op Klara beschaving en schoonheid hooghoudt tegen alle vervlakking in, verdient een medaille.' (STEFAN HERTMANS)
'Met Van Fooi tot Bankgeheim bevestigt Stouten opnieuw dat hij een dichter is van de fijnzinnige observatie, een dichter van handgemalen doorloopkoffie en niet van fancy voorverpakte koffiecapsules.' (DE POEZIEKRANT)
'Stoutens gedichten zijn degelijk gemaakt, wekken sympathie op en getuigen van een oprechte liefde van de dichter voor het leven en zijn vak. De hemel hoeft niet veroverd te worden, Stouten heeft ruim genoeg aan de wereld. Het is gewoon hartstikke aardig en fijn om te lezen allemaal. (THOMAS MÖHLMANN)
'Bart Stouten is op zijn best wanneer hij erin slaagt de anekdote binnen een persoonlijke belevingsveld te plaatsen en daarbij voor de lezer juist die vrije ruimte openlaat die een meerduidige interpretatie mogelijk maakt.' (JOORIS VAN HULLE)
'Ideaal voor stressy autoritten, je gaat er op slag heel beschaafd van rijden. Bart Stouten was in een vorig leven een Japanse tempelmonnik, en dat màg op Klara.' (LIEVEN VANDENHAUTE)
'Bart Stouten laat een zachte stem horen. Zacht maar indringend, bescheiden maar overtuigend, gevoelig en precair opgetekend, met een vanzelfsprekende trefzekerheid.' (KURT VAN EEGHEM).
'Tussen Dood en Herleven' is een smaakvolle bundel. De verzen zijn ritmisch en strak en zitten vol beeldige elementen. (...) Een verdienstelijk dichter die zijn inspiratie vooral haalt uit klassieke muziek, kunst en vreemde culturen.' (CUTTING EDGE)
'Een man die het moet hebben van mooie en accurate woorden.' (DE STANDAARD)
'Een heel bijzonder soort poëtisch proza.' (DE BOND)
'Nooit pathetisch en daardoor diep ontroerend: zoals Stouten dromerige radio maakt die aan de tijd ontsnapt - minuten leken zo vaak bevroren toen Stouten poëzie en muziek met elkaar in aanraking bracht in een programma dat zeer toepasselijk De tuin van Eden heette - zo schrijft hij ook, met frêle hand, de lezer sturend van abstracte denkbeelden naar verfijnde, niet zelden humoristische miniaturen.' (HILDEGART MAERTENS)
'Bart Stouten is als dichter voortdurend op reis door de taal. Zijn gedichten zijn taalstromen, begeleid door de klankkleur van de woorden. Ze monden uit in een mystiek besef dat de leegte vult. Je wordt er zinnelijk van.' (PAUL DEMETS)
'Stouten is eerder een denker dan een volbloed lyricus. Een rijk en ambitieus talent is aan het woord, met een eerlijke zoektocht waarin heel wat lezers zich kunnen herkennen.' (DIRK DE GEEST).
'Every poem by Bart Stouten is a voyage into poetry itself, the living poetry of love and death, every book by Bart Stouten is so well composed with a wide range of emotions and has such a rich texture that sings into the silence (and you hear echoes of his beloved masters of poetry), that I would say: don't only listen to his already legendary radio talks and poetry readings, if you find a collection of poems by Bart Stouten himself, please bring the treasure to your library.' (PETER HOLVOET)
'Bart Stouten schrijft reisgedichten die uniek zijn in het huidige poëzielandschap.' (DE CONTRABAS)
De kunst van Stouten mogen we bovendien best een grote k schrijven, want zijn verhalende lyriek is die van een zeldzame woordkunstenaar die het evenwel voortdurend om de inhoud te doen is. Er zijn weliswaar momenten dat zijn stijl naar het behaagzieke neigt, maar net op tijd weet hij toch weer die dans te ontspringen, de poëzie wordt geen doel op zich. Muziek en literatuur, het zijn de twee belangrijkste plechtankers in het leven van Bart Stouten: hij voert de lezer mee naar het bekende en onbekende, in een fraaie melange van doortimmerde beschouwing en persoonlijke herinnering, Van Bach tot Mahler, van klezmer tot kabuki, van Dante tot Beckett en van Handke tot Pessoa, met Prousts zoektocht naar de verloren tijd als troost- en perspectiefrijke metgezel. (AART VAN DER WAL)
'Een Boek van Tijd leest als een diepgravende en niets ontziende autobiografie, waarin het lyrische Ik op een nauwelijks verhulde manier aansluiting vindt bij het leven van de dichter. Of hoe tijd op een heel eigen en persoonlijke manier in woorden wordt gevat.' (DE LEESWOLF)
'Stouten durft zijn taal te laten stromen en lardeert het geheel met trefzekere beelden.' (DE HOUTEN GONG)
'Deze kloeke bundel is aangenaam leesvoer. De thematiek en onderwerpkeuze zijn zeer divers: van Mozart tot Andy Warhol, van Catwalk met poes tot Eenzame uitvaart, en over Rik Wouters en Ai Wei Wei. En de liefde natuurlijk, altijd de liefde.' (JOS DAMEN)
'Een indringende, mystieke, op zichzelf staande wereld, bovenal een ode aan de liefde.' (STROOM)
In het boek nam hij ook een geheel nieuwe bundel op, Mobieltje met kapitein Haddock, met een gedicht 'Grieken' waarin ik een verklaring van solidariteit aan het geteisterde volk lees. (MARIO MOLEGRAAF)
'Bart Stouten is iemand die mensen op sleeptouw neemt naar zijn wereld van beleving. Hij voelt dingen aan en haalt ze op fijnzinnige wijze uit zijn diepste binnenste naar boven om ze door middel van woorden in het hart van lezer en luisteraar te planten.' (KNOPSKAYA)
'Bidden om Verboden Vruchten is een magistrale roman. Er is moed voor nodig om vandaag een roman te schrijven waarin het verlies en het opnieuw ontdekken van een geloof een van de hoofdthema's vormt met daarbij de invloed van klassieke muziek op zowel zijn leven en zijn werk.' (LUCIENNE STASSAERT)
'Stouten geeft de overbekende nostalgie van de jeugd een tint aanstekelijke zintuiglijkheid. Wonderen, reizen, overweldigende natuur, muziek, religie, poëzie, verstilling, sensualiteit en een jongmens dat lijdt onder astma, zijn eigen complexiteit en onder al dan niet latent blijvende talenten.' (GUUS BAUER)
'In zijn nieuwe roman Liefde en andere overvloed komen de kennis, de bevlogenheid en de artistieke inborst van de auteur heel mooi tot hun recht. Het begint al met de omslag die als het ware een handleiding is bij deze roman. Een knappe Oegandese man slaapt in helwitte lakens onder het schilderij van Vermeer : Het melkmeisje. Het is mooi hoe al deze elementen in het plot van het verhaal worden verwerkt.' (VEERLE DEKNOPPER)
Die combinatie van concrete details en meer filosofische overwegingen zorgt voor een krachtige lyriek, ook al is Stouten op andere plaatsen soms nogal breedvoerig. De dichter wordt overstelpt met indrukken en vragen, en daarbovenop etaleert hij ook een enorme culturele bagage, literair, artistiek en muzikaal. Het schrikt sommige lezers wellicht af, maar het is tegelijk de manier waarop de dichter zelf zijn inzichten tracht te verwoorden, het hier-en-nu tracht te overstijgen tot een breed perspectief dat bij momenten duidelijk religieuze contouren aanneemt en pleit voor een grote ontvankelijkheid ten opzichte van wat de mens overstijgt. (DIRK DE GEEST)
'Intrigerend boek, Het Huilt voor Jou, zowel van stijl als van inhoud. Een fascinerend liefdesverhaal in het door oorlog verscheurde Syrië. De informatie over het land en over de complexe oorlog wordt op een prachtige manier verweven met een onconventioneel verhaal over liefde, vriendschap, afgunst, wantrouwen. Bart Stouten fileert haarfijn het verlangen naar liefde, met alle tegenstrijdigheden die daarbij op de loer liggen.' (JOHANNA PAS)
'Bart is radio presenter, poet, and lover of the arts, especially classical music.
This book combines biographical passages with tributes to such heroes as Marcel Proust, J.S. Bach, W.A. Mozart and others, but Stouten also describes how both Japanese and Arabic culture continue to inspire and influence him. But Stouten is himself a sort of composer, a composer of poetic prose, of profound reflections on life, art, society, and humankind.' (GOODREADS)
'Wie eerdere boeken van Stouten heeft gelezen, kent deze werkwijze. De tekst schiet vele kanten uit, getuigt van een geweldige eruditie, is vaak erg persoonlijk en Stouten streeft naar een mooie formulering. De ene geniet van de vele kleine weetjes die hier met elkaar verbonden worden, de ander vindt dat getuigen van arrogantie. Er komen echt heel veel dingen langs in kort bestek: uiteraard feiten en wetenswaardigheden over Bach, maar ook gedichten die een muzikale vorm hebben, de onzegbaarheid van bepaalde dingen (met Stoutens grote literaire held Beckett die als een motief terugkeert in de tekst), taafilosofische beschouwingen, kunstwetenschappelijke uitweidingen...Daarmee is dit een ongemeen rijk boekje, en tegelijk is het precies daardoor enigszins onbevredigend in die zin dat je Stouten over al die onderwerpen misschien wat langer, uitgebreider en diepgaander aan het woord zou willen horen. Wie dan weer op zoek is naar een boek over Bach vindt hier waarschijnlijk tot zijn ergernis veel meer.' (CARL DE STRYCKER)
'Het verglijden van de tijd, de vergankelijkheid van de dingen, dikwijls gekoppeld aan de (wisseling van de seizoenen) zijn hoofdmotieven in deze suggestieve poëzie, suggestief in zijn vrije versvorm, het gebruik van associatieve beelden en de klankkleur van de woorden: 'alles gaat voorbij - verdriet, poederig licht, de pijnloze aanraking van / angsten, de allerlaatste kans om druppels te wissen die lijken op / hagel van overleven, als in een opera van Benjamin Britten.' (KUNSTTIJDSCHRIFT VLAANDEREN)
'Bunkers is [...] een bundel die de ambivalentie van het menselijke bestaan laat zien: de beperkingen en de kwetsbaarheid die in deze specifieke omstandigheden van gedwongen maatschappelijke én medische opsluiting des te sterker op de voorgrond komen, maar tegelijk ook de grenzeloze verbeelding en herinnering die de mens een gevoel geeft van mentale bevrijding. Stouten slaagt erin die ervaring overtuigend neer te zetten, en zijn stilistische bravoure zorgt voor een aantal uiterst sfeervolle maar soms ook meeslepende fragmenten.' (DIRK DE GEEST VOOR MAPPALIBRI)
[over Lissabon, een droomwandeling] 'De tekst, 'het ding', is gegroeid, langzaam, heimelijk, in het vruchtwaterduister van de poëzie van mijn leven". Deze tweede zin in het deel 1 neemt ons ineens mee op de droomwandeling. De mijmeringen zijn belangrijk, de taal is soms poëzie in proza. Hij denkt na over alles wat belangrijk is in zijn leven: muziek, poëzie, kunst, filosofie, reizen, liefde, vriendschap en zijn beroep als radiomaker. Lissabon is daarbij een decor, een aanzet, een vertrek uit de realiteit wat hem leidt naar het bewuste onbewuste, naar zijn leven, zijn voorbeelden, naar zijn afscheid op het werk als radiomaker. (GERDA STERK VOOR HUMANISTISCH VERBOND)
'Stouten schrijft voornamelijk poëzie, maar vooral in zijn essays [...] excelleert hij. Lissabon, een droomwandeling is een hoogst persoonlijk en diepgravend boek van een man die zich eeuwig wil blijven verbazen over de schoonheid die mensen steeds opnieuw weer maken in een wereld die daar steeds minder voor open lijkt te staan.' (JOHN VERVOORT IN HET NIEUWSBLAD)
'Dit is een boek voor lieden die graag dichterlijk denken' (DE MORGEN)
In Lissabon verweeft Bart poëzie met proza (zoals essays, kortverhalen en dagboekfragmenten) en creëert daarmee een heel nieuw genre dat hem de vrijheid geeft om ideeën uit te werken en emoties te doorgronden. Het boek is, in Barts woorden, immers "geboren uit een groot gemis dat men wil opvullen met de liefde. Het is dat vacuüm in onze levens dat dit boek probeert te verwoorden." Poëzie is daar volgens Bart uitermate geschikt voor omdat het beelden geeft aan dat wat "latent bekend is maar nog niet bewust beseft wordt. Door het lezen en schrijven van gedichten kan je met de ultieme schoonheid van die beelden omgaan met de onmacht van dat wat gehuld is in woorden." Met andere woorden, met Lissabon schreef Bart een apologie voor het genre dat hem het nauwst aan het hart ligt: de poëzie. (KLARA)
Woorden en geijkte termen over de corona-epidemie, zoals derde prik, viroloog en lockdown krijgen een bijzondere plaats in deze bundel. Ze worden omkaderd door verschillende gedachten en dromen. Bepaalde momenten zijn zo treffend dat ze wellicht in het maatschappelijke geheugen gegrift zullen blijven. (TOM VEYS, MEANDER)